18 Mart’ta, Shaw (@shawmakesmagic), ElizaOS’un kurucusu (önceden @ai16z olarak biliniyordu), ElizaOS v2’nin 1.0.0 beta sürümünün lansmanını duyurdu. Yapılması gereken hâlâ çok şey olsa da, topluluk bu yükseltmeyi heyecanla bekliyordu ve duyurunun ardından canlı ve yoğun tartışmalar başladı.
Öncül sürüme kıyasla, ElizaOS v2 önemli işlevsel geliştirmeler sunuyor. Sistem artık çok daha esnek, otonom ve ölçeklenebilir bir yapıya sahip. Bu sayede daha geniş kullanım senaryolarını destekleyebiliyor ve zincir üstü daha karmaşık etkileşimleri yönetebiliyor.
Bu makalede, ElizaOS v2’nin temel bileşenlerini, ekosistem stratejisini, ürün yol haritasını ve ağı ileri taşıyan yerel token olan $ai16z’yi inceleyeceğiz.

ElizaOS Nedir?

ElizaOS, Eliza adlı çekirdek bileşen etrafında inşa edilmiş, ölçeklenebilir ve modüler yapıya sahip bir çoklu ajan (multi-agent) simülasyon çerçevesidir. Temel olarak bir yapay zeka ajan işletim sistemi olarak tanımlanır.
ElizaOS, kullanıcıların zincir üstü otonom yapay zeka ajanları oluşturmasına, dağıtmasına ve yönetmesine olanak tanır. TypeScript ile geliştirilmiş olan Eliza, özellikle geliştiricilere yönelik tasarlanmıştır.
GitHub verilerine göre Eliza, 19 Mart itibarıyla 15.1k yıldız, 4.9k çatal ve 557 farklı geliştiriciden katkı alarak açık kaynaklı AI ajan sistemleri arasında dikkat çekici bir büyüme potansiyeli ortaya koymaktadır.

Kaynak: @elizaOS
Eliza, günümüzde mevcut olan en gelişmiş AI ajan çerçevelerinden biri olarak öne çıkıyor ve şu temel özellikleri sunuyor:

• Çoklu Etki Alanı Çerçevesi: Eliza, kullanıcıların aynı anda birden fazla benzersiz AI ajanı oluşturmasına ve zincir üstünde dağıtmasına olanak tanır. Rol tabanlı bir yapı (role file framework) kullanarak, bu ajanlar farklı kişilikler, bilgi tabanları ve davranış modelleriyle özelleştirilebilir. Ayrıca, güçlü Retrieval-Augmented Generation (RAG) özelliği sayesinde harici bilgi kaynaklarıyla etkileşim kurabilir ve bağlamsal olarak daha isabetli yanıtlar üretir.
• Çoklu Model Entegrasyonu: Eliza, Deepseek, Ollama, Grok, OpenAI, Anthropic, Gemini ve LLaMA gibi önde gelen büyük dil modellerini (LLM) destekler. Bu geniş entegrasyon desteği, geliştiricilere yüksek düzeyde esneklik ve kullanım uyumluluğu sağlar.
• Çapraz Platform Etkileşimi: Eliza, standart servis soyutlama katmanı sayesinde Discord, X (eski adıyla Twitter), Telegram, Slack ve Farcaster gibi Web2 ve Web3 platformlarıyla sorunsuz entegre olabilir. Bu, ajanların farklı platformlarda etkileşim kurarken kimliklerini ve davranış tutarlılıklarını korumalarını sağlar.
• Modüler Ölçeklenebilirlik: Eliza, geliştiricilerin ajanlara özel işlevler ekleyip çıkarabilmesine olanak tanıyan modüler bir eklenti (plugin) altyapısına sahiptir. Eliza ekosistemi, DeFi, veri analitiği, medya, sosyal ağlar, altyapı hizmetleri, güvenlik çözümleri ve yapay zeka uygulamaları dahil olmak üzere 170’ten fazla entegre eklentiyi desteklemektedir.

Kaynak: eliza.how
ElizaOS yalnızca bir çerçeve değil, aynı zamanda iki temel bileşeni de içeren bir yapıdır: AI destekli DAO yönetimi ve Eliza Labs. ElizaOS’un DAO yönetim modeli, insan katılımını otonom ajan destekli eylemlerle birleştirerek merkeziyetsiz karar alma süreçlerine yenilikçi bir yaklaşım sunar. Öte yandan, Eliza Labs, ekosistemin Ar-Ge motoru olarak konumlanır. Açık kaynak katkıda bulunanları, hibe programları ve hızlandırıcı destekleri aracılığıyla finansman, teknik altyapı ve kaynaklarla destekleyerek uzun vadeli büyümeyi teşvik eder.
Bu yılın başlarında, ElizaOS yeniden markalandı. İlk olarak ai16z adıyla tanıtılan proje, Solana blokzinciri üzerinde inşa edilmiş, yapay zeka destekli ilk merkeziyetsiz yatırım fonu olma özelliğini taşıyordu.
Proje, a16z ortağı Marc Andreessen’in yatırım stratejilerini taklit etmek amacıyla yapay zeka modelleri kullandı ve karar alma sürecinde DAO üyelerinin katılımını temel aldı.
ai16z’den ElizaOS’a geçiş, projenin vizyonundaki dönüşümü ve genişleyen kapsamını yansıtan yeni bir döneme işaret ediyor. İsim değişikliğine rağmen, $ai16z token’ının akıllı sözleşme adresi ve token kodu aynı kalacak, yeni token ihracı gerçekleştirilmeyecek. Ekosistemin temsilcisi olarak Eliza maskotu, vizyonu ve topluluk bağını simgelemeye devam edecek.

ElizaOS v2’nin Temel Özellikleri

ElizaOS v2, AI ajan yeteneklerinde önemli bir sıçramayı temsil eder. Önceki sürümde ajanlar çoğunlukla temel otomasyon görevleriyle sınırlıyken, bu yeni sürüm ile ajanlar artık olaya dayalı (event-driven) eylemler gerçekleştirebilen ve otonom kararlar alabilen akıllı sistemler haline gelmiştir. Bu ajanlar, zincir üstü karmaşık ortamlarda görevleri bağımsız şekilde yönetebilme kapasitesine sahiptir.
ElizaOS v1 döneminde bile, AI ajanlar önemli gelişmeler göstermişti. Geleneksel ajanlar yalnızca önceden tanımlanmış komutları çalıştırabilirken, v1 ile birlikte ajanlar aynı anda çoklu görevleri yürütebilir, bağlamsal adaptasyon gösterebilir ve diğer ajanlarla iş birliği yapabilir hale gelmişti. Bu, sistem verimliliğinde ciddi artış sağladı.
Ancak, v1 sürümü bazı sınırlamalara da sahipti: karmaşık ve optimize edilmemiş bir temel kod tabanı, farklı platformlar arasında yalıtılmış (izole) iletişim, zincirler arası (cross-chain) cüzdan entegrasyonunda sürtünme ve ajan davranışlarının planlanmasında kısıtlılık gibi teknik zorluklar öne çıkmıştı.

Kaynak: @shawmakesmagic
ElizaOS v2, birçok yapısal sorunu ele almak için bir dizi optimizasyon ve iyileştirme sunar:

• Geliştirilmiş Mimari: Yeni “package registry” sistemi, geliştiricilere çekirdek kodu değiştirmeden belirli kullanım senaryoları için modüler geliştirme ve entegre etme esnekliği sunar. Sistem daha modüler hale getirilmiştir ve CLI aracı sayesinde eklenti yönetimi kolaylaştırılmıştır.
• Birleşik Cüzdan Sistemi: AI ajanları, çoklu blokzincir varlıklarını tek bir cüzdan altyapısıyla yönetebilir. Bu, zincir üstü etkileşimi basitleştirir ve çoklu ağlarla uyumluluğu artırır.
• Akıllı Platformlar Arası Etkileşim: Ajanlar, farklı platformlar arasında bilgiyi sorunsuz şekilde taşıyabilir, bu da daha doğal ve kesintisiz kullanıcı deneyimi sağlar.
• Gelişmiş Davranış Planlama: Ajanlar, eylemlerini önceden planlayabilir, bu da onlara daha stratejik ve bağımsız bir yapı kazandırır.

En önemlisi, ElizaOS v2 üzerinde inşa edilen ajanlar, zamanla bağımsız öğrenme ve evrim yeteneği kazanacaklar. Bu, pasif yanıtlar yerine aktif karar alma, kural tabanlı eylemler yerine kendiliğinden gelişen öğrenme kabiliyetiyle, çeşitli endüstrilerde dönüşümsel etkiler yaratacak. Örnek olarak:

• DeFi: AI ajanları, piyasa trendlerini, kullanıcı tercihlerini ve portföy hedeflerini analiz ederek dinamik yatırım stratejileri oluşturabilir, çapraz zincir arbitraj fırsatlarını tespit edip otomatik işlemler gerçekleştirebilir, risk yönetimi için otomatik korunma senaryoları yürütebilir ve portföy yapısını optimize edebilir.
• Sağlık: Kullanıcı verilerine dayalı kişiselleştirilmiş sağlık yönetimi önerileri sunabilir, durumu izleyebilir ve gerektiğinde proaktif uyarılar verebilir.
• Oyun: Oyuncu davranışlarına dayalı dinamik içerikler oluşturabilir, NFT ve token bazlı oyun varlıklarını yönetebilir ve oyun ekonomisine entegre alım-satım stratejileri uygulayabilir.
• NFT: Pazar trendlerine dayalı otomatik NFT oluşturabilir, değerleme analizleri yürütebilir ve kullanıcılar adına alım-satım kararları verebilir.

AI ajanları daha fazla otonomi kazandıkça, bu etkiler sadece Web3 ile sınırlı kalmayacak; Web2 dünyasında da verimliliği artıracak, maliyetleri azaltacak ve yeni iş modellerinin ortaya çıkmasını sağlayacaktır.

ElizaOS Ürün Güncellemeleri ve AIDAO Modeli

ElizaOS ekibi, otonom AI ajanların verimli bir şekilde çalışabileceği, birlikte çalışabilirlik göstereceği ve farklı endüstrilerde anlamlı katkılar sağlayabileceği merkeziyetsiz, akıllı ve açık bir ağ vizyonunu benimsiyor.
Eliza çerçevesinin yanı sıra, ekip iki temel bileşeni daha geliştiriyor: AI destekli DAO modeli ve araştırma-geliştirme merkezi olan Eliza Labs.
Mevcut açık kaynak topluluğu, ElizaOS’un ilk AIDAO (AI Destekli DAO) deneyi olarak konumlandırılacak. Bu model, AI ajanlarına daha fazla yna daha fazla y\u00etki tanıyarak fon yönetimi, kaynak tahsisi, katkıcı alımı gibi DAO fonksiyonlarını otonom hale getirecek. Token sahipleri stratejik denetimi sürdürürken, ajanlar daha operasyonel yüt alacak.
Eliza Labs, ElizaOS ekosisteminin büyümesini destekleyen Ar-Ge merkezidir. Eliza v2 dışında, aşağıdaki projeler üzerinde çalışmaktadır:

• Küresel Güven Piyasası: AI tabanlı itibar puanlama, işlem doğrulama ve merkeziyetsiz yürütme modellerini entegre eden sosyal ticaret zekası platformu.
• AI Destekli Token Lansman Platformu: Token ve AI ajanlarını oluşturmak ve yönetmek için tasarlanmış, kullanıcı dostu bir arayüz.
• DegenSpartanAI: Gerçek zamanlı piyasa yorumları, topluluk tartışmaları ve NFT odaklı çözümler sunan etkileşimli ticaret ajanı. Gelecekte tam otonom hale getirilmesi hedefleniyor.
• Eliza Studios: AI destekli sürükleyici hikâye anlatımı ve medya deneyimleri geliştiren yaratıcı bir stüdyodur.

ElizaOS ekibi, yalnızca kendi projelerine değil, aynı zamanda topluluk odaklı yenilikçi girişimleri destekleyerek açık ve etkileşimli bir ekosistem oluşturmayı hedeflemektedir.
ElizaOS, yapay zeka ajan altyapısında evrensel bir çözüm haline gelirken, $ai16z token modeli de daha net ve sürdürülebilir bir ekonomik stratejiyle yeniden yapılandırıldı. Önceki tokenomik modeli, belirsizlik içerdiği gerekçesiyle eleştiriler almıştı. Ancak son duyuruda, ElizaOS ekibi, ağ teşvikleri ve ekosistem büyümesi açısından $ai16z’nin ana ekonomik sürücü olacağını açıkladı.
Toplam 1,1 milyar maksimum arz ile $ai16z, Solana ağında başlatıldı ve tamamen topluluk odaklı bir modelle dağıtılarak baştan itibaren dolaşıma sokuldu. 20 Mart itibarıyla zincir üstü veriler, $ai16z’nin yaklaşık 114.300 farklı cüzdan tarafından tutulduğunu ve 207 milyon dolarlık dolaşımdaki piyasa değerine ulaştığını göstermektedir.
$ai16z token’ı, ElizaOS ekosisteminde çok sayıda kritik rol üstlenecektir:

• Staking Yoluyla Erişim: Kullanıcılar, $ai16z’yi stake ederek yeni ekosistem projelerinden token kazanabilir ve ElizaOS üzerinde geliştirilen ürünlerde daha fazla hakka sahip olabilirler.
• Likidite Sağlama: $ai16z, ekosistem ortaklarının varlıklarıyla eşleştirilecek ve bu sayede token likiditesi ile piyasa talebi artırılarak kullanıcıların daha fazla işlem ve kazanç fırsatına erişmesi sağlanacaktır.
• Ürün Entegrasyonları: Trust Market, Autofun ve Eliza Studios gibi ana platformlar, $ai16z’yi yerel ekonomik katman olarak entegre edecek. Bu yapı, aynı zamanda ek hazine birikimi ve daha yüksek staking ödüllerine katkı sağlayacaktır.
• DAO Yönetişimi: $ai16z, DAO yönetimine katkı sunan, bağış yapan ya da ekosistem geliştirme çabalarına katılan kullanıcılara ödül dağıtımı sağlayarak, yönetişim yapısının sürdürülebilirliğini destekleyecektir.

Uygulama detaylarının zaman içerisinde aktif hale gelmesi planlanıyor olsa da, $ai16z’nin ElizaOS ekosisteminin finansal omurgası olacağı açıkça ifade edilmiştir. Stake mekanizmaları, partner projeler ve temel ürünler arasındaki bağı güçlendirecek olan bu yapı, uzun vadeli büyümeye katkı sağlayacaktır.

Gelecek Perspektifi ve Zorluklar

ElizaOS ekibi, Eliza v2, DegenSpartanAI ve Global Trust Market gibi temel ürünlerin geliştirilmesine devam ederken, mevcut özellikleri optimize etmeyi ve kullanıcı deneyimini iyileştirmek için yeni hizmetler sunmayı planlamaktadır. Aynı zamanda daha yetenekli geliştiricilerle iş birliği yaparak açık, özgür ve yenilikçi bir otonom yapay zeka ekosistemi oluşturmak için ekosistemi aktif şekilde genişletmektedir.
Ancak yeni bir dijital sistem inşa etmenin doğasında olduğu gibi, ekip birçok zorlukla da karşı karşıya kalacaktır:

• Teknik Zorluklar: Ürün kapsamı genişledikçe, mimari daha karmaşık hale gelecek; daha yüksek işlem kapasitesi, zincirler arası etkileşim ve gelişmiş algoritmik verimlilik gerekecektir.
• Ekosistem Genişleme Zorlukları: Daha fazla yüksek kaliteli proje ile entegre çalışmak, teknik uyumluluk ve iş modeli uyarlaması açısından stratejik düşünmeyi zorunlu kılmaktadır.
• Ekonomik Zorluklar: $ai16z’nin farklı kullanım alanları belirlenmiş olsa da, gerçek uygulamada oluşabilecek riskleri dengelemek adına ekonomik modelin sürekli olarak optimize edilmesi gerekmektedir.
• Uyumluluk ve Etik Sorunlar: Hem yapay zeka hem de kripto endüstrileri henüz net bir düzenleyici çerçeveye sahip değildir. Bu da veri gizliliği, güvenlik ve otonom ajanların şeffaflığı konusunda hassasiyet gerektirir.

Sonuç

ElizaOS v2’nin lansmanı, sadece proje ekibi için bir kilometre taşı değil, aynı zamanda AI ajanlarının basit otomasyondan tam otonomiye geçiş yolculuğunda da önemli bir dönüm noktasıdır. Bu yeni sürüm, kullanıcılara gelişmiş fonksiyonellik ve benzersiz deneyimler sunarken, aynı zamanda gelecekteki teknolojik yeniliklerin ve ekosistem büyümesinin zeminini oluşturur.
Mevcut zorluklar, ElizaOS’un sürekli evrim sürecinin bir parçası olarak görülmektedir. Ekip, açık iş birliği, topluluk katılımı ve sürekli inovasyon yoluyla hem Web3 dünyasında hem de daha geniş dijital ekonomide değer yaratmayı hedeflemektedir.

Yasal Uyarı

İçerikte yer alan marka, kurum, kuruluş veya kişilerle Gate.TR’nin herhangi bir ilişkisi bulunmamaktadır.
Bu içerik, yatırım tavsiyesi niteliğinde değildir. Dijital varlık alım-satımını teşvik etmeyi amaçlamaz, yalnızca bilgilendirme amaçlıdır.
Kripto varlıklar yüksek risk içerir ve ciddi fiyat dalgalanmalarına maruz kalabilir. Yatırım kararı vermeden önce kendi finansal durumunuzu değerlendirmeli ve kararınızı bağımsız olarak vermelisiniz.
Makalede yer alan veriler ve grafikler yalnızca genel bilgilendirme amacıyla sunulmuştur. Tüm içerikler özenle hazırlanmış olsa da, olası hata veya eksikliklerden dolayı sorumluluk kabul edilmez.
Gate Akademi ekibi bu içeriği farklı dillere çevirebilir. Hiçbir çeviri makale; kopyalanamaz, çoğaltılamaz veya izinsiz dağıtılamaz.