Trump’ın Kripto Portföyü: 9 Trilyon Dolarlık Emeklilik Fonu Piyasaya Giriyor

Dün gece geç saatlerde Financial Times önemli bir haber paylaştı: Başkan Trump, 401(k) ve diğer emeklilik planlarının kripto paralar, altın, özel sermaye ve diğer “alternatif varlıklara” yatırım yapabilmesini sağlayacak bir başkanlık kararnamesini imzalamaya hazırlanıyor. Konuya yakın üç farklı kaynağa göre, kararname federal düzenleyicilere emeklilik planı yatırımları üzerindeki mevcut kısıtlamaları gözden geçirme ve bu kısıtlamaları hafifletme talimatı verecek. Bu adım, dijital varlıkların 8,7 trilyon dolarlık ABD emeklilik piyasasına girişinin önünü açacak.

Bu gelişmeyi daha önceki politika adımları hazırladı. 28 Mayıs’ta ABD Çalışma Bakanlığı, Biden döneminde kripto varlıklara karşı “aşırı temkinli olun” yönünde rehberlik eden düzenlemeyi iptal ederek bu tavsiyeyi “aşırı düzenleyici yaklaşım” olarak nitelendirdi. 2022’de Cumhuriyetçi Kongre Üyesi Peter Meijer, dijital varlıkları 1974 tarihli Çalışan Emekliliği Gelir Güvenliği Yasası’na (ERISA) dahil etmeyi amaçlayan Emeklilik Tasarruflarını Modernleştirme Yasası’nı sunmuştu. Bu yasa geçmemiş olsa da bugün yaşanan politika değişiminin temelini attı.

Trump’ın Dijital Varlık Hedefleri

Bu başkanlık kararnamesinin asıl amacı, 401(k) planlarında yıllardır süregelen geleneksel hisse senedi ve tahvil odaklı yaklaşımı kırmak ve varlık dağılımında daha fazla esneklik sunmak.

Kararname, federal düzenleyicilerden Washington’da, profesyonel olarak yönetilen 401(k) planlarına alternatif varlıkların, özellikle dijital varlıklar, değerli metaller ve özel sermaye alımlarına, özel kredilere ve altyapı yatırımlarına odaklanan fonların, dahil edilmesini engelleyen mevcut engelleri kapsamlı biçimde incelemesini ve kaldırmak için adım atmasını talep edecek.

Beyaz Saray, Financial Times’a yaptığı açıklamada şunları belirtti: “Başkan Trump, her gün çalışan Amerikalıların refahını yeniden inşa etmeye ve ekonomik geleceklerini güvence altına almaya kararlıdır. Ancak, Başkan tarafından resmen açıklanmadıkça hiçbir karar resmi politika olarak kabul edilmemelidir.” Buna karşın Trump yönetimi, kriptonun ana akıma taşınmasına yönelik güçlü bir irade sergiliyor.

Bu adım, Trump’ın genel kripto yanlısı politikalarının devamı niteliğinde. Seçim kampanyasındaki “aşırı sıkı kripto düzenlemelerini” geri alma vaatlerinden, aile şirketi Trump Media & Technology Group’un Bitcoin ve diğer dijital varlıklara 2 milyar doların üzerinde yatırım yapmasına, hatta kendi stablecoin ve token’larını piyasaya sürmesine kadar Trump, dijital varlık ekosisteminde önemli bir aktöre dönüştü. Kişisel kripto portföyünün değeri beyanlara göre 51 milyon doları aştı.

Trump yönetimi, ilk adımlarını attı bile: Mayıs ayında Çalışma Bakanlığı, Biden döneminde 401(k) planı yöneticilerinin kripto yatırımlarından caydırılmasını öngören politikayı geri çekerek bu başkanlık kararnamesinin önünü açtı.

ABD Emeklilik Piyasasının Kilidini Açmak: Daha Derin Etkiler

Bu politikanın potansiyel etkisini kavrayabilmek için, ABD emeklilik piyasasının büyüklüğünü ve yapısını anlamak gerekiyor. ABD, dünyanın en büyük emeklilik sistemlerinden birine sahip; ülkedeki emeklilik varlıklarının toplam büyüklüğü yaklaşık 9 trilyon dolara ulaşıyor.

Kamuya açık verilere göre, 31 Mart 2025 itibarıyla işveren destekli tanımlı katkı (DC) emeklilik planlarının varlıkları 12,2 trilyon dolara yükseldi. Bunun 8,7 trilyon dolarlık kısmını 401(k) planları oluşturuyor.

Bu muazzam fon havuzu, on milyonlarca Amerikalı çalışanın birikimlerinden oluşuyor. Maaş kesintileri, vergi avantajları ve işveren katkı payları ile desteklenen 401(k) planları, çalışan aileler için başlıca uzun vadeli tasarruf aracı konumunda.

Geleneksel olarak, bu büyük emeklilik fonları ağırlıklı olarak halka açık menkul kıymetlere yöneliyor. Mart 2025 sonunda, tüm 401(k) varlıklarının %61’i, yani 5,3 trilyon doları yatırım fonlarında bulunuyor. Hisse senedi fonları 3,2 trilyon dolarla önde gelirken, hibrit fonlar (Hedef Tarihli Fonlar dahil) 1,4 trilyon dolarlık paya sahip. Bu hisse ve tahvil merkezli gelenek Trump’ın alternatif yatırımlar gündemi için geniş bir fırsat sunuyor.

Bireysel Emeklilik Hesapları (IRA), kişilere emeklilik tasarruflarını yönetme konusunda ek özgürlük sağlıyor. Gündelik Amerikalıların biriktirdiği bu servet, ülkenin ekonomik büyümesine ve piyasa istikrarına yön veren uzun vadeli sermaye niteliğinde.

Benzer biçimde, hem ABD hem de Çin çok katmanlı emeklilik sistemleri kurmaya çalıştı. Çin’in “işletme/mesleki yıllık sistemi” ABD’deki 401(k) modeline, “bireysel emeklilik” ise ABD’nin IRA modeline karşılık geliyor. ABD’nin emeklilik yatırımlarını açması, geniş kitleler için küresel servet yönetimi stratejilerinde önemli bir örnek teşkil ediyor.

Özel Sermaye Devleri ve Trilyonlarca Dolar İçin Rekabet

Kripto haricinde, bu başkanlık kararnamesi Blackstone, Apollo ve BlackRock gibi küresel özel sermaye devleri için de çok trilyon dolarlık bir potansiyel yaratıyor. Bu fonlar, Amerikalıların emeklilik birikimlerini yöneterek devasa bir büyüme alanı görüyor. Kararname, Çalışma Bakanlığı’ndan plan yöneticilerinin, hisse senetlerine kıyasla daha yüksek masraflı, daha az likit ve daha az şeffaf özel yatırımlar sunarken hukuki risklerini azaltacak “güvenli liman (safe harbor)” hükümlerini araştırmasını talep edecek.

Özel sermaye grupları, 401(k) emeklilik pazarına girerek yüz milyarlarca dolarlık yeni fon çekmeyi hedefliyor. Bu fırsatı yakalamak için, sektörün liderleriyle hızlıca iş birlikleri kuruyorlar: Blackstone, Vanguard ile ortaklık yaparken; Apollo, Partners Group ve diğerleri Empower gibi büyük 401(k) plan sponsorlarına yatırım hizmetleri sunuyor. BlackRock ise üçüncü taraf emeklilik planı yöneticisi Great Gray Trust ile çalışmaya başladı.

Federal politikaların şekillenmesi devam ederken, bazı eyaletler yerel pilot uygulamalara başladı. Bitpush daha önce Kuzey Carolina’da bazı emeklilik fonlarının portföylerinde kriptoya %5’e kadar yer ayırmasına imkân tanıyacak bir teklifin gündeme geldiğini bildirdi. Michigan ve Wisconsin emeklilik fonları ise spot Bitcoin ve Ethereum ETF’lerine yatırım yaparak federal karar vericilere örnek gösterildi.

Süregelen Güçlükler

Yasama cephesinde, ABD Temsilciler Meclisi Perşembe günü üç önemli kripto yasasını kabul etti: CLARITY Act, GENIUS Act ve Anti-CBDC Surveillance State Act. CLARITY Act ve Anti-CBDC Surveillance State Act Senato’ya giderken, GENIUS Act’in Cuma günü Başkan Trump tarafından imzalanması bekleniyor. Bu adım, kripto endüstrisinin büyümesi için daha net bir hukuki zemin oluşturma yolunda önemli bir ilerleme sunuyor.

Bununla birlikte, mevcut zorluklar devam etmektedir. Palisade kurucu ortağı Manten Dave, ABD’de net ve tutarlı bir düzenleyici çerçeve oluşmazsa, şirketlerin sermaye ve inovasyonu daha öngörülebilir kurallara sahip ülkelere kaydırabileceği uyarısında bulunuyor. Ayrıca, emeklilik tasarruflarının daha az likit özel varlıklara tahsis edilmesi; yüksek maliyet, daha fazla kaldıraç ve düşük şeffaflık gibi riskler getirmekte. Hem düzenleyiciler hem yatırımcılar bu konuları dikkatle değerlendirmeli.

Trump’ın başkanlık kararnamesi 9 trilyon dolarlık emeklilik piyasasında yeni bir dönemi başlatabilir. Bu politika, Amerikalıların dijital çağa katılımını artırabilir veya emeklilik fonlarını yeni risklere açabilir. Sonucun şekillenmesi ise düzenleyicilerin inovasyon ile yatırımcı koruması arasında nasıl bir denge kuracağına bağlı olacak.