Bitcoin ve Ethereum birlikte kripto para birimlerinin toplam piyasa değerinin yaklaşık %60’ını oluştururken, piyasa değerine göre en büyük üçüncü token, lider stable coin olan USDT’dir.
Stable coin’in yaygın bir tanımı, fiyatı fiat para birimine bağlı olan bir kripto para birimidir, Stable coinler merkezi olarak çıkarılır veya akıllı bir sözleşme tarafından yönetilir. Stable coilerin amacı, keskin fiyat dalgalanmalarının risklerini azaltmaktır. Stable coinler aynı zamanda geleneksel finans ve kripto arasında bir aracı işlevi görür.
USDT, 2014 yılında Tether tarafından piyasaya sürülmüştür. Tether’in arkasındaki şirket, aynı zamanda kripto borsası BitFinex’in de sahibi olan iFinex Inc’dir (Hong Kong).
USDT şu anda piyasa değerine göre 3. sırada yer almaktadır ve aynı zamanda USD’ye sabitlenmiş en eski stable coin’dir. Bu nedenle, Tether yıllar içinde çok geniş bir kullanıcı tabanı kazanmıştır. Şu anda en büyük dolaşım ve en çok işlem çiftine sahip en popüler stablecoin’dir.
Son derece değişken olan kripto piyasasında, yatırımcılar daha anlık işlemler için ortak ve istikrarlı bir birim bulmaya çalışıyor. USDT ilk olarak Bitcoin Omni Layer’da ve daha sonra Ethereum’da bir ERC-20 token olarak çıkarılmıştır. Talebin hızla artmasıyla USDT, Tron, Solana, Avalanche gibi daha fazla blok zincirini desteklemeye başladı.
Şimdi USDT neredeyse her yerde. Hatta kripto endüstrisinin altyapısının bir parçası olarak bile düşünülebilir. Piyasadaki neredeyse tüm kripto para birimlerinin USDT ile işlem çiftleri vardır, bu da piyasa tarafından ne kadar yaygın kullanıldığını gösterir.
USDT, stable coinlerin öncüsüdür. En eski ve en popüler stable coin olan USDT, yaklaşık 67,5 milyar ABD doları piyasa değerine sahiptir.
Kaynak: CoinGecko
Yukarıdaki grafik USDT’nin 20 Eylül 2021’den 19 Eylül 2022’ye kadar olan fiyat değişikliklerini göstermektedir. USDT ABD dolarına sabitlendiğinden, döviz kuru tam olarak 1:1 olmalıdır. Bununla birlikte, USDT piyasaya ilk girdiğinde, fiyat oldukça istikrarsızdı. Döviz kuru maksimum 1,32’ye ve minimum yaklaşık 0,57’ye ulaştı. Neyse ki, bu dalgalanmaların ardından nihayet geçtiğimiz yıl 1 civarında sabitlendi.
Kaynak: CoinGecko
CoinGecko’ya göre USDT, piyasa değeri açısından önde gelen birkaç kripto para biriminden biri, ancak USDT’nin piyasa değeri bu yılın Mayıs ayındaki düşüşünden bu yana henüz orijinal seviyesine dönmedi. Terra Luna çöküşünün etkisiyle USDT’nin piyasa değeri 84 milyar ABD dolarına yakın bir seviyeden neredeyse serbest düşüş yaşadı. USDT henüz önceki ihtişamını geri kazanamadı ve sabit coinlerin pazar payının yalnızca %40’ını oluşturuyor.
Luna çöküşü nedeniyle, giderek daha fazla insan sözde “stable” coinlere olan inancını kaybetti. Bu nedenle Tether, bu yılın Haziran ayı ortasında, halkın güvenini geri kazanmak amacıyla fiyatını dengelemek için 10 milyar USDT’yi yok edeceğini belirten bir belge yayınladı.
Bu hareket aynı zamanda Tether’in büyük bir rezerve sahip olduğunu ve talep üzerine çok sayıda para çekme talebini karşılayabileceğini göstermektedir.
Kaynak: Paolo Ardoino Twitter
Tether’in tanıtım belgesine göre USDT ilk ihraç edildiğinde ABD doları ile bire bir rezerv oranını korumuştur. Tether tarafından ihraç edilen her USDT için aynı zamanda rezerve bir dolar eklenecektir. Satın alınan her USDT token, hesap verebilirliği korumak amacıyla gerçek dünyada bir dolar ile desteklenmektedir.
USDT’nin doğası çoğu kripto para biriminden farklıdır. Daha çok kripto para birimleri ve itibari para birimleri arasındaki alışverişe kolaylık getiren bir ölçü birimidir.
Tether’in 1. çeyrek raporunda toplam rezervinin 82,4 milyar dolar olduğu ve 82,2 milyar dolarlık toplam yükümlülüklerini aştığı belirtildi. Tether’in piyasa değeri bu yılın Mayıs ayı ortasında zirveye ulaştı.
2022 yılının 2. çeyreğinde Tether, genel yatırım risklerini etkili bir şekilde kontrol edebilecek ABD Hazine bonolarının rezerv tahsisini artırdı.
Daha önce Tether, getirilerinden daha yüksek risk taşıyan çok sayıda tahvil ve ticari senet bulundurduğu için eleştirilmişti.Bugün Tether, sermaye istikrarını sağlamak için ticari senet varlıklarını %17 oranında azaltmış ve ABD Hazine bonosu varlıklarını artırmıştır.

USDT bir stable coin olmasına rağmen, riskleri azaltmak için, yatırımcıların USDT’nin gerçekten de kamu rezerv raporları yardımıyla ABD doları tarafından tamamen desteklendiğinden emin olmaları gerekir.
Bununla birlikte, Tether’in avukatı 2019’da ihraç edilen her USDT’nin yalnızca 0,72 USD ile desteklendiğini belirtti. Daha sonra ifadesini değiştirdi ve USDT’nin tamamen USD destekli olduğunu söyledi. Ve Tether, genel kabul görmüş muhasebe prosedürlerine göre profesyonel bir muhasebe firması tarafından denetlenmemiştir. Bu aynı zamanda USDT’nin en büyük tartışmasıdır.
Genel olarak şirketler yılda dört kez mali rapor veya denetim raporu yayınlar. Bununla birlikte, stable coinlerin mutlak lideri USDT’nin 2017’de ilk denetim raporunu yayınlamasının ardından, sonraki denetim raporları düzensiz bir şekilde yayınlandı ve bazı içerikler tam olarak açıklanmadı. Örneğin, 2021’den önce, yalnızca ellerindeki toplam fon miktarını bildirmişler, ancak fonların hangi finansal araçlarda tutulduğunu belirtmemişlerdir. Ancak 30 Haziran 2021’den sonra Tether’in rezerv raporu bu tür ayrıntıları ortaya koymaya başladı.
Yukarıdaki grafikten de görülebileceği üzere, finansman bonolarının rezerv tahsisi azalırken, daha istikrarlı fonlar ve ABD Hazine bonoları istikrarlı bir şekilde artmaktadır.
Bu yılın 2. çeyreğinde ters repo işlemlerinde görülen artış, Fed’in sıkı para politikası ile bağlantılı olarak piyasadaki fazla fonları geri almak için yapılan menkul kıymet alımlarını ifade etmektedir.
Piyasa değerine göre en büyük stable coin olan USDT, şüphesiz son derece başarılıdır. Bununla birlikte, USDT çok sayıda iç ve dış zorluk, tartışma ve riskle karşı karşıyadır.
ABD’deki tüm eyaletlerin stable coin düzenleyicileri vardır. New York Eyaleti Finansal Hizmetler Departmanı (NYDFS) bu yıl itfa edilebilirlik, rezerv gereksinimleri ve bağımsız denetimler dahil olmak üzere üç önemli stable coin yönergesi önerdi. Tether, şirketin varlık rezervleri konusunda her zaman şeffaf olduğunu ve denetim raporları üretmek için birden fazla üçüncü taraf hizmeti kiraladığını bir kereden fazla kamuoyuna açıkladı. Tether, web sitesinde eksiksiz ve güvenilir bilgileri ifşa etmeyi taahhüt eder. Ancak, insanlar hala kendi araştırmalarını yapmadan Tether’in yolsuzluğu hakkında varsayımlarda bulunuyorlar.
Tether, tescil belgeleri vardır. USDT’nin Amerika Birleşik Devletleri’nde sorunsuz bir şekilde işlemlerde kullanılabilmesi için Tether’in Amerika Birleşik Devletleri’nin en küçük nüfusuna sahip eyaleti olan Wyoming’de kayıtlı olduğunu belirtmek gerekir. Tether aynı zamanda ABD Mali Suçları Uygulama Bürosu altında Para Hizmetleri İşletmesi (MSB) olarak kayıtlıdır; bu da kumarhaneler, finans kurumları, sigorta, para hizmeti işletmeleri ve diğerlerinin kayıt yaptırmasını gerektirmektedir, ancak uyumluluk gerçekten ciddiye alınmamaktadır.
Tether’in teknik belgesinde USDT’nin 1:1 rezerv oranına sahip olduğu belirtiliyor, ancak Tether’in fon yönetimi hizmeti sağlayıcısı Deltec Bank & Trust Limited Bank, 1:1 oranının doğru olmadığını açıkladı. Ocak 2020’den Eylül 2020’ye kadar Tether’in toplam varlıkları yalnızca 600 milyon ABD doları artarken, ihraç edilen toplam USDT miktarı yaklaşık 5,4 milyar ABD doları arttı.
Tether, Mart 2019’da kullanıcı şartlarını finansal araç tahsislerini birden fazla olacak şekilde değiştirdiği için eleştirildi (artık yalnızca ABD doları değil). Yatırımcılar, Tether’in sözlerini tutmaması ve yatırım risklerini artırması nedeniyle üzgündü.
Çoğu insan bir bankaya on milyarlarca dolar yatırmanın imkansız olduğunun farkında değil. Tether’in CTO’su bir röportajda bankaların diğer varlıklara yatırım yapmanızı “zorunlu” kıldığını söyledi. Diğer bir deyişle, rezerv tahsisinin çeşitlendirilmesi Tether’in kâr etme arzusundan ziyade mevcut finansal sistem tarafından belirlenmektedir.
Bu yılın Ağustos ayı sonunda, Tether’in yaklaşık 67,7 milyar dolar değerinde varlığı ve 67,5 milyar dolar değerinde yükümlülüğü vardı; bu da Tether’in aşırı teminatlandırma ile suçlanmaması gerektiği anlamına geliyor. Wall Street, Tether’in rezervlerinin %0,3 düşmesi halinde bir kaçış yaşanacağını belirtti.
Tether’in CTO’su Ardoino, kullanıcıların varlıkları kullanmasında şu anda bir sorun olmadığını ve Tether’in Terra’nın başarısızlığını asla tekrarlamayacağını söyledi. Ayrıca, Haziran ayı ortasında 10 milyar doları yok etme kararının hala uygulanacağını ve bunun da Tether’de her şeyin yolunda olduğunu ve iflas olasılığının bulunmadığını açıkça ortaya koyduğunu söyledi.
UST’nin bu yılın Mayıs ayındaki başarısızlığı, genel ekonomik bunalım ve Federal Rezerv’in faiz oranlarını yükseltmesi nedeniyle küresel finans piyasası zarar görmektedir.
Bu yazının yazıldığı tarih itibariyle USDT’nin piyasa değeri Mayıs ayındaki 83,1 milyar $’lık en yüksek seviyesinden yaklaşık 16 milyar $ azaldı ve bu da birçok yatırımcının USDT’yi açığa satmak için Genesis Global Trading’i (bir kripto aracılık şirketi) kullanmasına yol açtı ve buda USDT fiyatının bir noktada 0,94 USD’ye kadar düşmesine neden oldu.
Dahası, üç büyük stable coin olan USDC, USDT ve DAI’yi içeren Curve 3pool likidite havuzunda ciddi bir dengesizlik var. Bu üç stable coin serbestçe işlem görebiliyordu, ancak Mayıs ayındaki ağır darbe dengeyi bozdu ve sonuç olarak havuzdaki USDT oranı %64,9’a kadar ulaştı, bu da USDT’ye dönüştürmenin olumsuz bir seçim olacağı anlamına geliyor.

Kaynak: Curve

Kaynak: Dune
Neyse ki USDT piyasadan gelen saldırıları atlattı ve çok kısa bir süre içinde 1:1 sabitlemesini geri kazandı.
Piyasa değeri söz konusu olduğunda USDT ve USDC üçüncü ve dördüncü sırada yer alıyor, ancak USDC çok geride değil.
USDT ile karşılaştırıldığında USDC, aşırı teminatlandırma açısından güçlü rezervlere sahiptir, rezerv raporlarını düzenli ve şeffaf bir şekilde yayınlar ve garantili piyasa likiditesine sahiptir. Ayı piyasasında bile USDC’nin piyasa değeri yeni bir zirveye ulaştı. USDC’nin stable coin lideri USDT’nin yerini alacağı ve yakında tahta geçeceği yönünde pek çok ses var. Bir blok zinciri veri araştırma şirketi olan Arcane, geçen yılın sonunda çeşitli verileri sentezledi ve USDC’nin USDT’yi geçerek 2022’nin ikinci yarısında en büyük stable coin haline gelebileceğini öngördü.
Bu yılın Ağustos ayı başlarında ABD Hazine Bakanlığı, bir kripto para karıştırıcısı olan Tornado Cash ile ilgili adresleri Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi’nin (OFAC) SDN kontrol listesine ekledi ve Tornado Cash’i “ABD ulusal güvenliği için bir tehdit” olarak nitelendirdi. Bu, yaptırım uygulanan ilk DeFi projesidir ve Tornado Cash ile etkileşime giren tüm adresler kara listeye alınmıştır.
Hükümet düzenlemeleri kripto dünyasına çoktan girdi ve merkezileştirmeyi uygulamak için sıkı bir düzenleyici sistem kurmaya çalışıyor. dYdX, Uniswap, Aave ve merkezi borsa Kraken gibi birçok DeFi borsası, bir zamanlar Tornado’ya dahil olan hesapları engellemek zorunda kaldı. İkinci en büyük stable coin USDC’yi çıkaran Circle, Tornado Cash ile etkileşime giren 44 adresi dondurdu.
Ancak Tether, hükümet tarafından kesinlikle talep edilmediği sürece Tornado Cash’e bağlı adresleri dondurmayacağını kamuoyuna açıkladı. Tether, kesin bir emir almadan önce bu adreslerin dondurulmasının erken olacağını, çünkü bunun piyasayı bozabileceğini ve telafisi mümkün olmayan kayıplara neden olabileceğini ve hatta küresel düzenleme çabalarını tehlikeye atabileceğini öne sürdü.
Birçok topluluk ve yatırımcı Tether’i merkezileştirmeye bağlı kalmadığı için övdü. Hatta birçok kişi desteklerini göstermek için USDC sattın ve USDT aldı. Bir ay içinde USDC’den USDT’ye yaklaşık 1,6 milyar dolar transfer edilerek USDC’nin piyasa değerinin %2,4 düşmesine ve yaklaşık 1,3 milyar doların buharlaşmasına neden olurken, USDT’nin piyasa değeri aynı ay içinde %2,59 artmıştır.
Kaynak: CoinMarketCap
Yatırımcıların beklentilerini karşılamak amacıyla, Temmuz ayında Tether ve dünyanın en büyük beşinci muhasebe firması olan BDO International’ın İtalya şubesi ortaklaşa olarak aylık kamu rezervleri raporları yayınlayacağını duyurdu.
Tether ayrıca ticari senet varlıklarının oranını azaltarak daha sağlıklı bir yatırım ortamı oluşturmaktadır.Tether’in son Ağustos raporuna göre, ticari senet varlıkları önceki çeyrekteki 20 milyar dolardan yaklaşık %58 düşerek 8,5 milyar dolara geriledi.
Ardoino, Tether’in ticari senet varlıklarını Ekim ayı sonunda sıfıra indirmesinin beklendiğini söyledi.
Bu yılın Mayıs ayında zirveye ulaştıktan sonra USDT nihayet toparlanma belirtileri göstermeye başladı. Aşağıdaki grafik USDT’nin son üç ay içinde ilk kez coin mint ettiğini ve piyasa değerini %0,85 (560 milyon $) artırdığını göstermektedir. Bu sadece küçük bir artış olsa da, yine de piyasaya önemli bir dolaşım miktarı getirdi…
Kaynak: CoinMarketCap
Ardoino, Tether’in büyük miktarda sermaye dolaşımını idare edebileceğini ve bunu yapmakta hiçbir zaman başarısız olmadığını söyledi. Tether bir keresinde sadece 48 saat içinde yaklaşık 7 milyar para çekme işlemi gerçekleştirmişti ki bu rakam o zamanki toplam rezervlerin %10’undan daha yüksekti. Tether ayrıca bir keresinde bir ay içinde 16 milyar tutarında para çekme işlemi gerçekleştirdi ki bu rakam o dönemdeki toplam rezervlerin yaklaşık %19’una denk geliyordu. Geleneksel bankalar bile bu tür durumlarla sorunsuz bir şekilde başa çıkamayabilir. Lehman Brothers’ı düşünün. En çok kullanıcıya sahip stable coin olarak Tether’in gerçekten de piyasa kışlarına dayanabileceğini ve beklentilerimizi karşılayabileceğini söyleyebiliriz.
Nisan 2022’de UST’nin çöküşünden sonra, domino etkisi benzeri likidasyon krizi aşırı korku ve panik satışlarına neden oldu. USDT hızla piyasanın odak noktası haline geldi. Korku ve mantıksızlık, insanların USDT’yi 1 USD’nin altında satmasına yol açarak ikincil piyasada kısa süreli bir 1:1 ABD dolarına sabitlik oranının bozulmasına neden oldu.
Böylesine büyük bir likidite krizi karşısında bile Tether 15 milyar dolarlık itfayı zahmetsizce gerçekleştirebilir. Piyasanın USDT’nin 1:1 USD oranının bozulmasıyla ilgili paniği gerçekten de güçlüydü. En eski ve en yaygın kullanılan stable coin olarak, hangi kriz ve anlaşmazlıklar olursa olsun, USDT hala en önemli görevini yerine getiriyor; para çekme işlemlerini gerçekleştiriyor.
Çok az kişinin bildiği şey, Tether’in amacının sadece bir dolar stable coin’i olarak kendini kanıtlamak değil, aynı zamanda daha sağlıklı bir forex piyasası oluşturmak olduğudur. Kriptonun eşler arası ve erişimsiz doğası sayesinde, gelişmekte olan ülkelerdeki insanlara daha iyi hizmet verebilir ve USDT Asya, Afrika ve Latin Amerika’daki insanlar tarafından kullanılabilir.
Çoğu kişi tarafından eleştirilen varlık rezervi konularına gelince, Tether rezerv raporlarında kamuya açık bir şekilde yanıt vermiştir. Tether, üçüncü taraf kuruluşlar S&P Global Ratings, MOoDy’s ve Fitch Ratings Fitch’ten tam denetim yapmalarını istiyor. Söylentileri yayın kişilerin Tether’in kamuya açık raporlarına iyi bakmaları gerekiyor.
Ancak, piyasadaki USDT ile ilgili endişeler tamamen kötü bir şey değil. Circle tarafından çıkarılan USDC ve MakerDAO tarafından çıkarılan DAI gibi diğer stable coinlerin benimsenmesine fırsat verir. USDT hala en yaygın kullanılan stable coin olmasına rağmen, piyasanın artık sunabileceği daha fazla çeşitlilik var. Yatırımcılar için portföylerini çeşitlendirebilme kabiliyeti, 1:1 sabitlik oranlarının bozulmasından kaynaklanan kayıp risklerini azaltmaya yardımcı olabilir.


