L2’lerin Varlığının Temel Sebebi: Blockchain Üçlemi

Mevcut duruma baktığımızda, Ethereum L1 ana ağındaki gaz ücretlerinin son beş yılın en düşük seviyesine düşmesiyle birçok proje L1’de dağıtım yapmanın imkansız olmadığını düşünüyor. Bu durum, pek çok kişinin şu soruyu sormasına neden oluyor: L2’ler şu anda hangi temel sorunları çözüyor?

Aslında, blockchainin “imkansız üçgeni” olarak adlandırılan eski bir konu var. Vitalik Buterin’in açıklamasına göre, üç temel özellikten yalnızca ikisini seçebilirsiniz: güvenlik, merkeziyetsizlik ve ölçeklenebilirlik. Teknolojinin özüne dönecek olursak, bu L2’nin çözmesi gereken temel problemdir:

Based Rollup: L2 Sıralayıcılarının Gücünü Sınırlama

Farklı L2 çözümlerinin kendi güçlü ve zayıf yönleri vardır. Herkes Optimistic Rollups (OP Rollups) ve ZK Rollups (Sıfır Bilgi Rollupları) ile aşina. Bugün farklı bir şey hakkında konuşmak istiyorum: Based Rollup.

Based L2 çözümü, Vitalik Buterin tarafından erken dönemde önerilmiştir ve Taiko gibi L2 çözümleri Based Rollupfikrini teşvik etmektedir. Not: Bunun Based olduğunu unutmayın ve Coinbase’in Base ile hiçbir ilgisi yoktur, o da OPtabanlıdır.

Bildiğimiz gibi, standart bir OP tabanlı L2 sistemi, sıralayıcıya çok fazla güç verir. Bu, kimin işlemlerinin önce geleceğini ve kimin sonra geleceğini belirleyebilir ve kötü niyetle hareket etmese bile, MEV’den (Maksimum Çıkarılabilir Değer) kar edebilir. Bu nedenle, örneğin, Metis merkeziyetsiz sıralayıcılar oluşturmayı önermektedir. Farklı L2’ler MEV’yi ele almak için farklı yaklaşımlar sergilemektedir: örneğin, Arb MEV’nin adil bir şekilde ele alınmasını savunurken (ilk gelen, ilk hizmet esasına sıkı sıkıya bağlı kalarak), OP bunu teşvik etmekte ve MEV’nin serbest piyasa faaliyetleri olduğuna inanarak MEV’yi vergilendirmektedir. Ancak yine de, L2 sıralayıcıları önemli bir konumda bulunmaktadır. Bu nedenle, Based Rollup sıralayıcılara karşı harekete geçmeyi seçmektedir; felsefesi, Ethereum L1’insıralama işlemini doğrudan yapmasına izin vererek, L2 sıralayıcılarının gücünü sınırlamaktır.

Yukarıdaki görselde de görebileceğiniz gibi, Based Rollup üç adımlık bir süreç izler:

1. L2 arayıcı, L2 işlemlerini paketler ve bunları L2 blok Oluşturucusuna gönderir.
2. L2 blok Oluşturucusu bloğu inşa eder.
3. L1 arayıcı, L2 bloğunu L1’de inşa ettikleri bloğa dahil eder.

Burada, L1 arayıcı ve L2 inşaatçısı aynı kişi olabilir. Bu, L1 arayıcısının ekipman performansının fazlalığı olduğu için başka bir “iki işi birden yapma” fikri. Taiko L2 için bir blok inşa etmenin hiç bir baskısı olmaması bu sayede mümkün olur. Uygunsuz bir benzetme yapmak gerekirse, Ethereum ve L2’yi bir il ile bir şehir arasındaki ilişkiye benzetirsek, o zaman Based Rollup fikri: belediye başkanının (L2 inşaatçısı) aynı zamanda vali yardımcısı (L1 arayıcı) olmasını sağlamaktır. Bu aslında L1 kaynaklarını kullanarak L2’nin güvenliğini korumaktır.

Taiko’nun TGE’den bu yana tam bir yıl geçti ve token açılımı çok yakında başlayacak. Bu nedenle Taiko da geçen yıl boyunca yeni bir fikir geliştirdi ki buna Based Booster Rollup (BBR) denir.

Booster Rollup ayrıca L1’in bir aynası olarak da hizmet edebilir, bu oldukça ilginç bir fikir. Ancak, yer kısıtlamaları nedeniyle Booster Rollup’un analizi bir sonraki makalede tartışılacaktır.

Bu makale, 0xTodd kaynağından alıntılanmıştır. İçeriğin tüm telif hakları yazara aittir. Telif haklarına ilişkin sorularınız için bizimle iletişime geçebilirsiniz.